متن حاضر در ادامه مقاله قبلی در خصوص اوراق بهادار، ارائه شده است و به معرفی انواع اوراق بهادار در حوزه های مختلف پرداخته است.
اوراق بهادار به اوراقی گفته می شود که به واسطه تعهدی که ایجاد می نماید، ارزش معاملاتی داشته و در انواع معاملات می توان از آن ها بهره برد. اولین و مهمترین اوراق بهادار، همان سهام عادی است، که در بورس مورد معامله قرار می گیرد.
اوراق بهادار در بازار سرمایه ایران
از دوران های بسیار دور، بشر برای معامله و مبادله کالا به روش های مختلفی عمل می نمود. این یک نیاز بود و تا زمانی که بشر وجود داشته باشد، این نیاز نیز ادامه خواهد یافت. در عصر کنونی برای انجام معاملات از هر نوع ورقی که دارای ارزش و اعتبار است، استفاده می نمایند. این نوع ورق ها را اوراق بهادار نامند.
اسکناس، اوراق سهام و انوع آن و حتی تمامی اسناد می توانند به عنوان اوراق بهادار محسوب شده و در معامله مورد استفاده قرار گیرند. اما باید اشاره نمود که این اوراق، در بازار سرمایه به شدت مورد استفاده است و آنچه در این بازار مورد معامله خواهد بود، همین اوراق هستند.
شرکت ها با استفاده از سهام خود، بر دارایی شرکت می افزایند و از این طریق کمک می نمایند تا تولید کشور رونق داشته باشد و به سبب اعتمادی که مشتریان و سهامداران به آن ها خواهند داشت، به سبب جبران حمایت، سود معاملاتی را بین سهامداران در دوره های مختلف سال تقسیم می نمایند.
این اوراق دارای تنوع است. ساده ترین نوع این اوراق که در بورس بسیار مورد توجه است، اوراق یا سهام عادی است. در ادامه متن به معرفی این اوراق و انواع آن خواهیم پرداخت و نقش آن ها را در بازار سرمایه ایران بیان خواهیم نمود. این اوراق یک نوع ابزار معاملاتی است و مالکیت را نشان می دهد. در حالت کلی، اوراق بهادار سه دسته کلی دارند. با ما همراه باشید.
انواع اوراق بهادار
این اوراق را می توان در حالت کلی به سه گروه سهام، اوراق بدهی و ابزار مشتقه دسته بندی نمود. سهام می تواند به صورت سهام عادی و ممتاز تقسیم بندی شود. از سوی دیگر اوراق بدهی نیز می تواند جهت ارائه انواع وام و سپرده گذاری مورد استفاده قرار گیرد. در نهایت ابزار های مشتقه به قرارداد ها و اختیارات معامله توجه می نماید.
سهام عادی معروفترین انوع سهام است و در بازار بورس بیشتر از این نوع سهام برای خرید و فروش استفاده می شود. از آنجایی که سهام عادی هم دارای ارزش اسمی و هم ارزش بازاری است، ارزش بازاری بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می شود. ارزش اسمی نیز بر اساس پتانسیل های سهام تعیین می شود.
در مقابل سهام ممتاز وجود دارد که این نوع سهام نسبت به سهام عادی ارجح است و لذا آن را ممتاز می نامند. دلیل آن است که حتی در بدترین حالات به مانند ورشکستگی شرکت، این نوع سهام، باید با سهامداران تسویه شده و سپس خسارات پرداخت شوند.
این دو نوع از اوراق بهادار بسیار رایج و متداول هستند. در ادامه به برخی از این اوراق اشاره می نماییم که در موارد خاص، مورد استفاده قرار می گیرند و عموم جامعه به مانند اوراق بهادار، با آن ها به صورت روزانه سر و کار ندارند. از این میان به اختیار معامله، اوراق قرضه، اوراق مشارکت، اوراق قرض الحسنه، اوراق مرابحه و مواردی دیگر اشاره خواهیم کرد.
برای مطالعه مقالات کارگزاری بورس، اینجا را کلیک نمایید.
اختیار معامله چیست؟
اختیار معامله به معنای ساده حق خرید و فروش دارایی در زمان مشخص و با قیمت تعیین شده است. این نوع معامله سندی است برای انجام معامله در آینده که به واسطه آن قرارداد ایجاد خواهد شد. در این نوع معامله دو تقسیم بندی خواهیم داشت.
قرار داد اختیار خرید و قرار اختیار فروش که با تعریف فوق به آسانی می توان مفهوم آن ها را درک نمود. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه به سایت مالیات مدیا مراجعه نمایید و از نظرات کارشناسان آن بهره مند شوید.
برای مطالعه مقالات بلاکچین، بر روی این لینک کلیک نمایید.
اوراق قرضه
نوعی اوراق بهادار وجود دارد که جنبه بدهی داشته و در زمان مشخص شده، برای دارنده آن سود پرداخت می شود. این نوع اوراق نیز سر رسید داشته و می تواند دارای تاریخ های سر رسید متغیر باشد. این نوع اوراق دولتی بوده و دولت ضامن پرداخت سود و نگهداری اصل سرمایه است.
از این موارد می توان به اوراق خزانه اشاره نمود که عموما برای طرح های دولتی که به شرکت ها برون سپاری می شود، از آن ها استفاده می نمایند. این نوع از اوراق را کم خطر می دانند، زیرا تضمین شده است و ریسک آن حداقل می باشد.
برای مطالعه مقالات سرمایه گذاری، اینجا را کلیک نمایید.
اوراق قرض الحسنه چیست؟
در کنار نام اوراق قرضه، اوراق بهادار دیگری نیز وجود دارد که به اوراق قرض الحسنه معروف است. این نوع اوراق با توجه به قرارداد قرض بی بهره منتشر می شود.
میزان اوراق برای انجام معامله، میزان ارزش اسمی است که باید در سر رسید پرداخت شود.
اوراق مرابحه
با توجه به عقود اسلامی، وام های بانکی که تحت نام می باشند، باید در همان نامی که در قرارداد بانک ذکر شده اند، مصرف شوند. لذا مصرف وام در غیر آن به لحاظ شرعی به دلیل بطلان قرارداد، جایز نیست. مرابحه به منظور بهره مندی افراد از کالا و خدمات با قیمت مشخص شده است. یعنی قیمت تمام شده به فرد گفته می شود. به لحاظ حق واسطه گری، درصدی از سود بر روی این مبلغ کشیده شده و به مشتری فروخته می شود.
تهیه این نوع اوراق که در بازار ثانویه مورد معامله است، می تواند به معامله کالا یا ارائه خدمات از طریق اصول فنی و قرارداد های مجاز انجام شود.
در پایان اشاره می شود که اوراق متعدد دیگری نظیر اوراق مشارکت، اوراق مضاربه، اوراق مزارعه و موارد دیگری نیز وجود دارند که این موارد که هر یک، با توجه به نامی که بر روی آن ها قرار دارد، مورد استفاده می باشند. به عنوان مثال اوراق مساقات در زمینه معامله از طریق اوراق بهادار، برای امور باغات می باشد که در قرارداد، تمام موارد سود و زیان و نحوه تقسیم محصول ذکر خواهد شد. با مجله مالیات مدیا همراه باشید تا از نکات فنی در این حوزه بیشتر اطلاع یابید.
