تاریخچه بورس را باید از زمان پیدایش آن مورد بررسی قرار داد. معنی بورس چیست؟ اولین شرکتی که وارد بورس شد کدام شرکت بوده است؟
برای آشنایی با تاریخچه بورس و بالا بردن سطح اطلاعات برای سرمایه گذاری مطمئن، همراه ما باشید.
تاریخچه بورس ایران و جهان
به نظر می رسد که آغاز هر چیزی می تواند شروعی تجربه برانگیز باشد. یعنی در آن دنیایی از اطلاعات وجود دارد که چرا این موضوع آغاز شد. به خصوص زمانی که از بورس صحبت می کنیم، دنیای مالی را در برابر چشمان خود می بینیم. این دنیا به قدری وسعت دارد که نمی توان به همه جوانب آن پی برد و در همه بخش های آن فعال بود.
اما شروع بورس از کجا بوده است؟ با بررسی تاریخچه بورس به این سوال پاسخ خواهیم گفت. شاید شروع کار اگر با مفهوم بورس آغاز شود، بر زیبایی کار می انجامد.
بورس به معنای کیف پول است. شاید تبیین معنای آن بسیار جالب باشد زیرا به معنای بورس بسیار نزدیک است. بورس یک بازار است زیرا در آن معامله صورت می پذیرد.
داد و ستد و معامله از زمان های قبل وجود داشته و بشر همواره به روش های مختلف به این کار مبادرت ورزیده و با انجام این کار به بقای خود ادامه داده است.
معامله یک واژه است اما روش های آن متعدد متنوع می باشند.
- زمانی معامله با تعویض کالا انجام می شد.
- زمانی دیگر کالای برتر در مقابل چند کالا تعویض و مبادله می شد.
- در برهه ای از زمان ضرب سکه آغاز شد.
- سکه ها نشان دهنده زمان و دوره یک حکومت بودند.
در طول زمان تعدد و تنوع معامله به مانند مثال های گفته شده رخ داده است. اما معامله در بورس چگونه بوده است؟
برای مطالعه مقالات بلاکچین، به مجله مالیات مدیا مراجعه فرمایید.
بورس و آغاز کار آن
شاید با گذشت زمان، خبرگان به این اجماع فکری رسیدند که باید بازاری شفاف شکل بگیرد که در آن داد و ستد به گونه ای باشد که بر اساس مقررات، همگان با نسبتی عادلانه از شرایط خرید و فروش بهره مند شوند. با استفاده از شفافیت، سرمایه گذاری به بهترین شکل آن رخ خواهد داد.
ایجاد بورس از جایی شروع شد که افراد به این نتیجه رسیدند که به تنهایی قادر به ادامه معامله و داد و ستد نیستند. پس به دنبال شریکانی بودند که به واسطه آن ها از حجم ضرر خود بکاهند. این شرکا به نسبتی که در انجام کار سهیم می شدند، در سود و ضرر تجارت نیز سهم می داشتند. این همان چیزی است که در بورس امروزی نیز مشاهده می شود.
بیایید به قبل از قرن ۱۵ میلادی بازگردیم. در مقابل خانه ثروتمندی به نام واندر بورس که تجار در این مکان به معامله می پرداختند. این منطقه از بلژیک مکانی بود که در آن خرید و فروش بر اساس حراج کالا انجام می شد. ابتدای کار بورس به مانند سازمان منظمی که دیده می شود نبوده و به مانند بازارهای محلی شکل گرفته بود. اما به مرور زمان با وضع قواعدی و ایجاد ساز و کار مناسب، به بورس کنونی تبدیل شد.
در سراسر جهان ایجاد بورس به منظور ساماندهی به وضعیت تولید بوده است. با حمایت از تولیدات کارخانه ها با خرید سهام آن ها، تولیدات رونق می گرفت. یکی دیگر از دلایل ایجاد بورس آن بوده است تا افراد بتوانند از ضررهای احتمالی بکاهند. این معنا و مفهوم بورس است. دریافت سود با کاهش ریسک محقق می شود.
کمپانی هند شرقی به عنوان اولین شرکتی بود که بورس جهانی وارد شد و اولین بورس جهان در آمستردام هلند ایجاد شد. در بورس بیشتر دارایی مالی یا همان دارایی کاغذی و اسنادی مورد استفاده قرار می گیرد. امروزه بورس های بزرگی در جهان راه اندازی شده است که حجم مبادلات بسیار گسترده ای در آنها شکل گرفته است و ارزهای زیادی جهت انجام معامله در آن ها انتقال می یابد.
بورس واژه ای است که با این معنا، به فارکس تبدیل می شود. به عنوان مثال وال استریت که معروفترین خیابان تجاری در نیویورک است، بزرگترین بورس جهان را در دل خود جای داده است و در اطراف آن نیز بورس های مهم دیگر جهان مانند بورس نیویورک، نزدک و بورس امریکا قرار دارند. در ادامه به تاریخچه بورس از منظر داخلی می پردازیم.
بورس در ایران
آغاز کار بورس ایران به سال ۱۳۱۵ هجری شمسی باز می گردد. اما قانون تشکیل بورس اوراق بهادار در سال ۱۳۴۵ یعنی سی سال بعد به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. اما شروع کار بورس اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۴۶ یعنی یکسال بعد از تصویب قانون و بعد از مهیا شدن شرایط کار، آغاز به کار کرد و تاکنون قریب به ۵۳ سال از انجام معاملات در این بورس می گذرد.
اما این بورس در طی این سال ها تحولات گوناگونی را پشت سر گذاشته که برخی از آنها مثبت و برخی دیگر منفی بوده اند. به عنوان مثال می توان به دوره قبل از پیروزی انقلاب اسلامی اشاره نمود که دوره آغازین بورس بوده است. در این دوره قانون معافیت مالیاتی شرکت های پذیرنده در بورس تصویب شد که نوعی انگیزه برای حضور در بورس می باشد.
همچنین دوره بعد از این دوره، یک رکود بزرگ را برای بورس رقم زد و تعداد شرکت های حاضر در بورس از ۱۰۵ شرکت به کمتر از نصف تقلیل یافت. این دوره ۹ سال به طول انجامید و در طول این نه سال تا حد سقوط در بورس ایجاد گردید. این موضوع یکی از بی سابقه ترین موارد تاریخچه بورس در داخل کشور بوده است.
اما از سال ۱۳۶۸ به مدت ۱۵ سال بورس ایران رونق و شکوفایی خود را آغاز کرد و ادامه داد و در این مدت با پایان دوره جنگ تحمیلی روحیه سازندگی در کشور تقویت شد که این موضوع نیز مزید علت رونق بورس گردید. اما با تغییرات متعددی که در بورس اتفاق افتاد، متخصصان بر این باور متحد شدند که نیاز است تا در جنبه های مختلف ساختار بورس تغییرات ایجاد شود و ساختار قانونی مناسب تری ایجاد شود.
لذا از سال ۱۳۸۴ تاکنون با ورود خصوصی سازی، بورس شکل جدیدتری گرفت به گونه ای که در سال های مختلف شرکت های زیادی به جمع شرکت های بورسی اضافه شدند و حتی در سال ۱۳۹۹ از ابتدای سال رونق شدید در بورس شکل گرفت.
برای آشنایی با کارگذاری بورس، کلیک فرمایید.
چند تعبیر از بورس
بورس را مکان معامله سهام می دانند. بورس را مکانی برای تشکیل پرتفوی و حمایت از شرکت ها به منظور تقویت تولید در کشور می دانند. همچنین بورس مکان داد و ستد و معامله است.
امروزه بورس به مکانی وسیع برای سرمایه گذاری اطلاق می شود که افراد برای حفظ ارزش سرمایه های خود به آن رجوع می کنند. شاید بتوان گفت که در تاریخچه بورس تمام مفاهیم مرتبط با بورس را می توان جستجو کرد.
