بلاکچین یک زنجیره اشتراکی است که دارای کارکرد های متنوعی است. در این نوشتار به انواع بلاکچین اشاره شده است. با توجه به این که دانش بشری روز به روز در حال افزایش است، تنوع ایجاد آن و تعاریف متعددی در این خصوص جامعیت می یابد و علم به سوی آن خواهد رفت که تعاریف بلاکچین و انواع آن گسترده شود.
انواع بلاکچین
دنیای امروز به سمتی پیش رفته که در آن ایجاد گروه ها و اشتراک گذاری به عنوان یک اصل مورد توجه قرار گرفته است. به عنوان ساده ترین مثال، سال ها است که برخی از سایت ها به ارائه برخی خدمات مشغول هستند که به ازای ارائه آن خدمات، خدمت مشابهی را از طرف مشتریان درخواست می نمایند تا با مشارکت آن ها یک زنجیره شکل بگیرد.
مثلا کتاب مورد نظر مشتری را به رایگان در اختیار او قرار می دهند به شرطی که یک کتاب از سوی مشتری در سایت مورد نظر به اشتراک گذاشته شود. مزیت این موضوع آن است که اطلاعات سایت به این واسطه گسترده شده و این اشتراک گذاری باعث وسیع تر شدن حلقه ارتباطی می شود. افراد به اطلاعات همدیگر دست خواهند یافت، می توانند بسیاری از موارد را با هم و به صورت مشترک پیش ببرند. حتی برای رفع برخی موانع و مشکلات از سایرین کمک بخواهند.
این نحوه تعامل سال هاست که ایجاد شده و روز به روز در حال گسترده شدن است. اما باید گفت که سر سلسله تشکیل زنجیره اشتراکی را می توان در بلاکچین و تفکر فلسفی آن دانست. بلاکچین یا زنجیره بلاکی یک حلقه به شدت بزرگ به وسعت جهان است که روز به روز بر وسعت آن افزوده می شود. اشتراک گذاری در آن به بسیاری زمینه ها باز می گردد و به سمتی پیش می رود که شاید تمام اطلاعات افراد در آن به اشتراک گذاشته شود.
این زنجیره وسیع با این تفکر نیاز دارد تا به صورت کاملا ویژه از امنیت بالایی برخوردار باشد. که همین طور نیز هست، زیرا تمام اطلاعات داخل این زنجیره کدگذاری شده است و بر اساس الگوریتم های پیش رفته برنامه نویسی شده، محافظت می شود.
از سوی دیگر عدم تمرکز پایگاه داده در آن باعث شده است تا افراد بیرونی به راحتی نتوانند به این زنجیره بزرگ راه یابند و به سرقت انواع اطلاعات دست بزنند. در ادامه به دنبال آن هستیم تا با انواع گوناگون بلاکچین بیشتر آشنا شویم.
بلاکچین بر چند نوع است؟
حداقل سه نوع بلاکچین را می شناسیم. اما دنیای علوم بیکار نخواهد نشست و به یقین روز به روز بر تنوع این زنجیره افزوده خواهد شد. یکی از انواع بلاکچین ها، بلاک چین عمومی است. از آنجایی که در این زنجیره بلاکی قرارداد های هوشمند از اهمیت بالایی برخوردار هستند و انواع مبادلات بر این اساس صورت می پذیرد، در بلاکچین عمومی ایجاد این نوع قرارداد توسط هر شخصی امکان پذیر است.
بر اساس این قرارداد پول و هر نوع اطلاعی انتقال می یابد. به عنوان یک مثال ساده از این حالت عمومی می توان به ایجاد شبکه های ارز های دیجیتال که عام پسند است و توافق عمومی بر آن وجود دارد، اشاره نمود.
اما نوع دیگری از بلاکچین وجود دارد که در آن حالت عمومی محدودیت می یابد و به سمت خصوصی شدن می رود. در این حالت زنجیره بلاکی برای گروه خاصی ایجاد شده است و دسترسی محدودتری برای افراد فراهم می شود. در این حالت اطلاعات برای عمومی قابل مشاهده می شود اما برخی از اطلاعات به صورت محدودتری نمایش می یابد.
مثلا یک شرکت تولیدی می تواند اطلاعات خود را بر اساس محصولات و تولیدات در معرض دید عموم قرار دهد و با مشتریان خود یک زنجیره اطلاعاتی را ایجاد نماید اما لزومی ندارد که تمام اطلاعات ریز شرکت در معرض عموم قرار گیرد. در اصطلاح نوعی رده بندی و طبقه بندی اطلاعات وجود دارد. این نوع را بلاکچین عمومی انحصاری نامند.
اما نوع دیگری که قابل فهم است، بلاکچین خصوصی انحصاری است. اطلاعات یک نهاد حاکمیتی که نباید از سازمان به بیرون منتقل شود، یک نوع از این زنجیره است. اطلاعات می تواند درون سازمان و برای افراد مشخصی قابل نمایش باشد و اشتراک گذاری ها به این صورت انجام شود اما سایر افراد خارج سازمان نخواهند توانست به اطلاعات دست یابند.
یک نمونه ساده از بلاکچین، اینترنت و اینترانت است. شبکه گسترده وب جهانی که اطلاعات آزاد آن برای عموم قابل دسترس است اما اینترانت و شبکه های داخلی فقط برای قشر خاصی از افراد قابل دسترس می باشد. زنجیره بلاکی سال ها است که با مفهوم متفاوت در زندگی بشر وجود داشته است اما قواعد اصلی آن زمانی که ارز های دیجیتال وارد صحنه تجارت جهانی شدند، نمایان شد.
تمام مثال هایی که زده شد، نمونه های خاصی از زنجیره بلاکی است. بلاکچین مفهومی بسیار گسترده است که حتی بسیاری از موضوعات را می توان در قالب آن بیان نمود و اسلوب بندی کرد. شاید شروع آشنایی این زنجیره با ارز های دیجیتال بود اما گسترش آن با مفاهیم متعدد دیگری درهم آمیخته است.
بانک ها و موسسات مختلفی که در سیستم مدیریتی خود این نوع زنجیره را پیگیری می نمایند به دنبال ایجاد آن در ساختار خود هستند. در ادامه به نکاتی در این خصوص اشاره خواهیم کرد.
برای آشنایی با کارگذاری بورس، کلیک فرمایید.
کاربرد هایی از بلاکچین
ایجاد زنجیره بلاکی در سطح دنیا بیشتر به این سمت و سو بوده است که افراد، خودشان بتوانند بر امورات روزمره خود تسلط یابند. اما امکان این موضوع زمانی وجود داشته که امنیت بر بستری قوی حاکم شده باشد. لذا اولین و اصلی ترین کاربرد بلاک چین ایجاد یک حلقه بزرگ اشتراکی امن برای افرادی بوده که وارد این زنجیره شده اند تا بتوانند به راحتی با یکدیگر همراه باشند.
یکی دیگر از استفاده های این مفهوم در تغییر مفهوم هویت است. در این زنجیره هر فرد با یک کد رمزگذاری شده مشخص می شود. به طور مستقیم شاید فرد شناخته نشود اما کد شناسایی او همواره مشخص و یکتاست. با این رمز یکتا تمامی تبادل اطلاعات صورت می پذیرد و شخص بیرونی هیچگونه اطلاعی از روند رخداد اطلاعات و تبادل آن کسب نخواهد کرد.
کاربردهای متعددی در این خصوص وجود دارد که در مقالات بعدی به آنها اشاره خواهیم نمود. با ما همراه باشید.
